Passport project-το έργο



Passport project του Γιάννη Κωσταρή

(όλο το κείμενο και τα τραγούδια έτσι όπως παρουσιάστηκαν στην παράσταση στα 3 χρόνια που παίχτηκε)



Πρόλογος: ηχητικό περιβάλλον πολέμου(loops,εφέ)


Εισαγωγή:

μέρες τώρα περιμένω

να ‘ρθουν

απ’ την πατρίδα

εδώ να βγουν

όρθιοι

μακριά απ’ τη φωτιά

το ίδιο κύμα να τους φέρει

που ‘φερε και μένα

πριν 10 χρόνια

εδώ~

πίστευα

πως θα γυρίσω

μα

εδώ μένω

πια~

δεν έχει επιστροφή

να ‘ρθουν

να μυρίσω στα ρούχα τους

πατρίδα

να νιώσω στην ανάσα τους

τη ρίζα μου

πατρίδα~

τη ρίζα μου~



1. καλωσόρισμα-αμυγδαλάκι τσάκισα(παραδοσιακό Σάμου)

η πρώτη μήτρα

τ’ αλώνι

κι ο πρώτος μου χυμός

τ’ αμπέλι

κι ο ουρανός

καθαρός

μέσα στης μάνας τα μάτια

πόσες μέρες ταξίδεψα

δεν ξέρω

χωρίς νερό

χωρίς φαΐ

χωρίς ούτε μια στιγμή δικιά μου

μα δεν είναι τούτο που με πείραξε

ούτε ο ξεριζωμός

είναι που

κι όταν ήμουν στην πατρίδα

πάλι δικιά μου

δεν ήταν



2.hawala evindar(κούρδικο)


παράξενο πράμα ο χωρισμός

απότομα~

ό,τι αγαπάς δεν είναι πια δικό σου.

και ποιανού είναι;

Κάποιου

που αποφάσισε έτσι ξαφνικά

να σου πάρει ό,τι έχεις

και συ~

να φεύγεις και να φεύγεις

χωρίς σταματημό

να περνάς μέσα απ’ τις λύπες

και τις αναμνήσεις

τα βουνά και τις θάλασσες

αμέτοχος

ξένος


3.και γιατί δε μας το λες(σμυρναίικο 1929)


….και τι να κάνεις στην ξένη γη

που να σταθείς

ποιος να σου μιλήσει

ποιος να σε αγκαλιάσει

και γιατί να το κάνει

είν’ κι η δικιά του ζωή δαρμένη

κι η συνείδηση του μαύρη σκοτεινή

τον κάναν να μη θέλει

τον θέλουν να μην μπορεί

μόνος είμαι

μόνος

κι η ζωή μου σε υποθήκη

και τούτα τ αφεντικά δεν τα ξέρω

ούτε τι γλώσσα μιλούν

κι ούτε με νοιάζει

παντού τα ίδια είναι

μόνο που εδώ όλα ειν’ διπλά

διπλή ζωή

διπλή σκλαβιά

δυο φορές βαθύ και το σκοτάδι


4.η φάμπρικα




ψιιιιτ,, έλα,,,,,,,σσσ,,,ψιτ,,,,σσσσ...

-τι βρήκες ;

μακαρόνια

-βρήκες τίποτα;

ναι ...αλεύρι!!!!

τι είναι;

-το κεφάλι μου!!



5.τα λουστράκια(Μ.Χατζιδάκις-Ν.Γκάτσος)


“μα δε μπορούν όλοι να ναι δούλοι”

γύρισε και μου ‘πε ένας μικρός έξω από ένα φούρνο

κι όρμηξε να αρπάξει ένα ψωμί

και ξοπίσω του ούρλιαζαν σειρήνες και έτρεχαν νοικοκύρηδες

που ‘θελαν να σκοτώσουν για ένα καρβέλι

“τι τον κυνηγάτε” τους είπα “για τη χαμένη σας τιμή;

Δε σας την πήρε αυτός, αλλού να ψάξετε...

αλλού..''


6.πουλάκι ξένο(δημοτικό)


πόσα σύνορα να περάσεις

και πόσα ονόματα να αλλάξεις

για να φτάσεις που

και να βρεις τί

μια νέα πατρίδα;

Και τί είναι μια πατρίδα;

μια λέξη;

μια ιδέα;

ένας τόπος..

ένας τόπος της γης ή της ψυχής;

η παιδική μας ηλικία ίσως

ο πρώτος μας έρωτας;

φωλιά η μαχαίρι;

Τί;


7.πατρίδα (Ν.Αντύπας-Λ.Νικολακοπούλου)


..ετούτος ο κόσμος έφυγε γι' αλλού

και τα παιδιά του

τ' άφησε να πηγαίνουν μοναχά τους

για όπου..

ετούτος ο κόσμος δε θέλει να ξέρει.

δε θέλει..

δε μπορεί


8.νανούρισμα(Μ.Χατζιδάκις-Ν.Γκάτσος)

9.the house of the rising sun(παραδοσιακό Αμερικής)


δε θυμάμαι πότε πρωτομίλησα

ήταν στα 2 στα 3;

δε θυμάμαι αν μίλησα καν

κάθε φορά που πήγαινα κάτι να πω

“η σιωπή είναι χρυσός” μου ‘λεγε η μάνα μου

κι αν έλεγα κάτι παραπάνω έτρωγα μια φάπα απ’ τον πατέρα μου

δεν έχουμε καιρό για λόγια μου ‘λεγε

έχουμε δουλειά

ύστερα άμα πήγα στο σχολείο

ήμουν χαρούμενος

νόμιζα πως εκεί θα μπορώ να λέω ό,τι θέλω

αλλά που

όποτε πήγαινα να πω κάτι που δεν άρεσε στο δάσκαλο

με έβαζε τιμωρία

μετά έγιναν τα ίδια στη δουλειά..

“μη μιλάς δεν χρειάζεται,

εδώ είσαι για να δουλεύεις!”

Ύστερα πόλεμος, φωτιά

το άδικο παντού

Και σαν έφυγα για μια καινούργια γη

νόμιζα πως θα βρω ελευθερία, ελπίδα

μα βρήκα μόνο φτύσιμο κι αλυσίδες

με τα χρόνια

έμαθα μόνο.. να σωπαίνω

ξέχασα πως είναι να μιλάς

δεν ξέρω γιατί έχω γλώσσα

ή μάλλον ξέρω!

την έχω για να μουγκρίζω, σα ζώο

μόνος μου σαν είμαι

κι αυτό στα κρυφά

τις νύχτες

να μουγκρίζω

για να θυμάμαι πως υπάρχω


10.πώς να σωπάσω


καλά την εξουσία την ξέρουμε

ξέρουμε ποια είναι

το ξέρουμε απ’ τα βιβλία κι απ’ τα καφενεία

μα κυρίως το ξέρουμε απ’ τις ζωές μας

αλλά για μας τι ξέρουμε;

Ξέρουμε

...ότι είμαστε ήρωες!

και δεν σηκώνουμε ζυγό

ότι έχουμε ένδοξο παρελθόν

και μακρινό και κοντινό

γεμάτο σημαίες, ύμνους και αγάλματα

και όλα μαρτυρούν ένα πράμα:

πως είμαστε ήρωες!

έτσι και τώρα

πάλι ήρωες είμαστε

............

Κάθε μέρα που μας σκοτώνουν

κάνουμε πολλά

πάμε στις δουλειές μας

παίρνουμε τρένα και λεωφορεία

πάμε στα μπαράκια

κόβουμε βόλτες με τις μηχανές

συζητάμε, φλερτάρουμε

πολλά κάνουμε

απλά και φυσικά

μα η πιο βασική μας δραστηριότητα αυτό το καιρό

είναι να κοιτάμε

να κοιτάμε ο ένας τον άλλο

με μια λύπη, με μια συνενοχή

έτσι στα κλεφτά

όπου κι αν είμαστε

σε δρόμους, σε σπίτια, σε καφετέριες

αυτό κάνουμε

κοιτάμε

.........

με λύπη κι ενοχή

που προδίδουμε συνέχεια και με κάθε ευκαιρία ο ένας τον άλλο

που δεν πιστέψαμε ποτέ ο ένας στον άλλο

έτσι

γρήγορα γρήγορα διασταυρώνονται οι ματιές μας

σ έναν σπασμωδικό εναγκαλισμό

και μεις αμείλικτοι

συνεχίζουμε να πίνουμε καφέ

και άμα τύχει καμιά φορά τα βλέμματα μας να βυθιστούν για λίγο το να μες το άλλο

με νευρικότητα μασουλάμε τα καλαμάκια

και φτύνουμε

...........

έτσι πάμε

έτσι κοιταζόμαστε πια

γεμάτοι ντροπή

και δήθεν σοκαρισμένοι

όχι με την εξουσία που όπως είπα την ξέρουμε

αλλά με μας

που νομίζαμε πως μας ξέρουμε

κι έτσι άγρια ξεμπροστιαστήκαμε ο ένας στον άλλο..



11.canzone arrabiata(Nino Rota)


12. εγώ στον ήλιο ορκίστηκα(δημοτικό)


ποιά πατρίδα σε γέννησε

ποιός χρόνος

ποιά εποχή

δεν έχει σημασία

ποιός είσαι

ποιό είναι τ’ όνομα σου

δεν έχει σημασία

σημασία έχεις να πεις το “όχι”

όποιος κι αν είσαι

όπου κι αν είσαι

για ο,τι κι αν είσαι

σημασία έχει να πεις το “όχι”




13.τα παιδιά της Σαμαρίνας(δημοτικό)


άσπρο

όχι

λευκό

.....

άσπρο

όχι

λευκό

....

λευκό

το λένε

δεν έχει χρώμα

δεν έχει παραθύρια

δεν έχει θεό μέσα του

.....

είναι το άδειο

εκεί με κλείσανε

στο άδειο


14.να ‘μαν πουλί(παραδοσιακό)


φωνή ανακριτή:

-όνομα, όνομα, όνομα!

-χώρα προέλευσης, χώρα προέλευσης, χώρα προέλευσης


απάντηση: Συρία Αίγυπτος Τυνησία Ιράν Ιράκ Αφγανιστάν


φωνή:

-αριθμός διαβατηρίου, αριθμός διαβατηρίου




ποια είμαι ‘γω;

δε ξέρεις;

Η μάνα σου είμαι, η αδερφή σου, η φίλη σου

εγώ είμαι δε με γνωρίζεις;

Η αγάπη σου, η θάλασσα είμαι… που έβρεχες τα πόδια σου μικρός

δε με γνωρίζεις;

Η πατρίδα σου είμαι, που σε γέννησε, που σε έθρεψε ,που σε πήρε μέσα στα σπλάχνα της βαθειά και σε έκαμε δικό της, σε έκαμε να πολεμάς, να μην ξεχνάς

εγώ είμαι,,, η μάνα σου...δε με γνωρίζεις;



15.La Ilorona(παραδοσιακό Λατινικής Αμερικής)


διαβατήριο

passport

pasaporte

passaporto

pass

μια λέξη σε πολλές γλώσσες

για την ακρίβεια σε όλες τις γλώσσες του κόσμου

δεν υπάρχει γωνιά πάνω σ αυτή τη γη που να μην

το χρειάζεσαι

ένα χαρτί

που σου λέει ποιος είσαι

γιατί εσύ δεν ξέρεις

που σου λέει μέχρι που μπορείς να πας

γιατί εσύ προχωράς στα τυφλά

είναι η ταυτότητα

που όρισαν άλλοι για μας..

ποιους εμάς;


Εσύ ποιος είσαι;

Εσύ, εγώ; Ποιοι είμαστε;

Τι γλώσσα μιλάμε;

Και τί είναι όλα τούτα τα χαρτιά, τα κτίρια, οι νόμοι, οι εφημερίδες, τα πλήθη, οι σκοτωμοί, οι κυβερνήσεις, οι θρησκείες, οι σημαίες...

Εμείς

Εμείς που είμαστε;


16.τα λόγια και τα χρόνια


ο θεός πέθανε

τον σκοτώσαμε

και να!

κείτεται τώρα μπροστά μας

μπροστά στα πόδια σας

το κουφάρι του άψυχου θεού

μέσα σας

μες τις αυλές σας

μες τις ψυχές σας

ο θεός

είναι νεκρός

τον σκοτώσαμε

ποιός


ποιός ποιός ποιός

έχει το κουράγιο

να τον σηκώσει πάλι όρθιο

να του μιλήσει

να τον αναστήσει



ποιός μπορεί να σπάσει τον κανόνα

ποιός θέλει να ελευθερωθεί

ποιός μπορεί να αγαπήσει τον εαυτό του

πάλι απ’ την αρχή..


δεν έχει άλλο δρόμο παρά να ζήσουμε

δε μπορεί να γίνει αλλιώς


Τί είναι ο ήλιος δίχως φως

η νύχτα δίχως ξημέρωμα

τί είναι ο άνθρωπος χωρίς ελευθερία



Οι μέρες που θα ‘ρθουν

θα ναι δικές μας

ολόκληρες

μοναδικές

γιορτές της ψυχής


δικές μας!

μέχρι να χορτάσουμε τον κόσμο

μέχρι να μας αγαπήσουν πάλι τα πουλιά


17.wa habibi (ύμνος Λιβάνου)

18. μάνα μου (Διασκευή Βυζαντινού ύμνου)